در دنیای معماری و طراحی داخلی، کاشی‌ها نقشی غیرقابل انکار در خلق فضاهای زیبا و چشم‌نواز ایفا می‌کنند. اما چه چیزی به کاشی‌ها این درخشش و جلوه خاص را می‌بخشد؟ قطعا یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در درخشش آن لعاب کاشی است که سبب ایجاد جلوه بی نظیر در انواع کاشی و سرامیک می‌شود. لعاب، لایه‌ای شیشه‌ای است که بر روی سطح کاشی پخته شده و به آن جلا، زیبایی و تنوع می‌بخشد.
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، لعاب کاشی نیز به صورت چشمگیری تحولاتی داشته و از روش‌ها و مواد سنتی به روش و مواد با کارایی و عملکرد بهتر تبدیل شده است. استفاده از لعاب و پوشش با خواص ضدباکتریایی و ضدآلودگی، نمونه‌ای از این پیشرفت است که سبب بهبود کیفیت و استحکام کاشی و سرامیک‌ها می‌شود.
با توجه به کاربرد و اهمیت لعاب در ساخت و پخت کاشی و سرامیک در ادامه این مطلب از مجله تولید و پخش مصالح ساختمانی به بررسی صفر تا صد ویژگی، مزایا، موارد استفاده و طرز تهیه لعاب کاشی می‌پردازیم.
برای خرید کاشی و سرامیک از مانامستر
نقش لعاب کاشی چیست؟
اسکلت اصلی کاشی و سرامیک را قطعه‌ای سفالی تشکیل میدهد که به آن بیسکویت می‌گویند. این بیسکویت از خاک رس و ترکیبات مختلفی ساخته می‌شود و پس از پخته شدن در کوره، استحکام و شکل اولیه را به خود می‌گیرد.
در نهایت لعاب سفال یا لعاب کاشی، لایه‌ای شیشه‌ای و رنگی است که بر روی سطح بیسکویت پخته شده کاشی و سرامیک اعمال می‌شود. این لایه نازک، نه تنها به کاشی و سرامیک درخشش و زیبایی میدهد، بلکه مزایای مختلفی را برای این محصول ایجاد می‌کند.
- بیشتر بخوانید: بیسکویت کاشی و سرامیک چیست+ مراحل تولید
اهمیت لعاب کاشی و سرامیک
کاشی و سرامیک به عنوان یکی از محصولات اساسی در صنعت ساختمان، نقش بسیار مهمی‌در زیبایی و کارایی فضاها دارند. این مواد، علاوه بر استفاده‌های متنوع در دیوارها و کف‌های داخلی و خارجی، به عنوان یک پوشش مقاوم در برابر آب، گرد و غبار، و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
یکی از عوامل کلیدی در بهبود ویژگیهای این محصولات، استفاده از لعاب است که به عنوان یک پوشش محافظ عمل می‌کند. لعاب کاشی، یک لایه نازک شیشه‌ای است که روی سطح کاشی یا سرامیک اعمال می‌شود. این لایه نه تنها سطح را صیقل میدهد بلکه از پوشش‌دهی به تخلخل‌ها و نقاط ضعف سطح جلوگیری می‌کند.
به این ترتیب، سطح کاشی یا سرامیک با لعاب، دوام بیشتری پیدا می‌کند و قابلیت مقاومت بیشتری نسبت به آب، مواد شیمیایی و میکروب‌ها را به دست می‌آورد. استفاده از لعاب در کاشی، بستر مناسبی برای طرح و نقش‌های متنوع بر روی کاشی و سرامیک فراهم می‌کند.
این طرح‌ها می‌توانند به صورت چاپی، نقاشی یا دیجیتال بر روی لعاب اعمال شوند. تنوع طرح و رنگ کاشی و سرامیک لعابدار، امکان انتخابی گسترده را برای طراحان داخلی و معماران ساختمانی ایجاد می‌کند تا بتوانند از این محصولات در سطوح مختلف مانند دیوارها، کفپوش‌ها، پیشخوان‌ها و نمای ساختمان‌ها استفاده کنند.
بنابراین، لعاب کاشی نقش بسیار مهمی در بهبود ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی کاشی و سرامیک دارد و باعث افزایش دوام، زیبایی و کارایی این محصولات ساختمانی می‌شود. علاوه براین استفاده از فناوری‌های نوین در تولید لعاب، امکانات بیشتری را برای طراحان و تولیدکنندگان فراهم می‌کند و در نهایت کیفیت محصولات را تضمین می‌کند.
- بیشتر بخوانید: کامل‌ترین بررسی درجه بندی کاشی و سرامیک
ویژگیهای کاشی و سرامیک با لعاب
- مقاومت مکانیکی و شیمیایی: لعاب، سطح کاشی و سرامیک را در برابر خراش، سایش، ضربه و مواد شیمیایی مقاوم می‌کند. این ویژگی، آنها را برای استفاده در مکان‌های پرتردد و پرکاربرد مانند آشپزخانه، حمام، سرویس بهداشتی و کفپوش‌ها ایده‌آل می‌سازد.
- مقاوم در برابر جذب لکه و رطوبت: لعاب، سطح کاشی و سرامیک را غیرقابل نفوذ می‌کند و از نفوذ آب، رطوبت و لکه‌ها به داخل آنها جلوگیری می‌کند. این ویژگی، نظافت و نگهداری آنها را آسان‌تر می‌کند و از رشد قارچ و باکتری در سطوح پیشگیری می‌کند.
- مقاوم در برابر سرخوردگی و لغزندگی: انواع لعاب سرامیک و کاشی که دارای ترکیبات خاصی می‌باشند، مانند لعابهای مات یا ضد لغزش، می‌توانند اصطکاک سطح کاشی و سرامیک را افزایش داده و از سرخوردگی و لغزندگی در مکان‌های مرطوب مانند حمام و استخر جلوگیری کنند.
- زیبایی و تنوع طرح و رنگ: لعاب، بستر مناسبی برای خلق طرح‌ها و نقش‌های متنوع بر روی کاشی و سرامیک فراهم می‌کند. این طرح‌ها می‌توانند به صورت چاپی، نقاشی یا دیجیتال بر روی لعاب اعمال شوند. همانطور که پیش تر اشاره شد تنوع طرح و رنگ کاشی و سرامیک لعابدار، گستره انتخاب را برای مصرف کنندگان گسترده کرده است.
- غیرقابل نفوذ کردن سطح کاشی: لعاب، سطح کاشی را صاف و صیقلی می‌کند که این ویژگی، کاشی و سرامیک لعابدار را به انتخابی ایده‌آل برای محیط‌های بهداشتی و درمانی تبدیل می‌کند.
- بهداشتی کردن سطح با لعاب کاشی سرامیک: لعاب، سطح کاشی و سرامیک را به راحتی قابل شستشو و ضدعفونی می‌کند. این ویژگی، آنها را برای استفاده در مکان‌هایی که نیاز به بهداشت و نظافت بالایی دارند مانند بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی مناسب می‌کند.
- پوشاندن ناصافی سطح و حفظ تزئینات بدنه: لعاب، ناصافی‌ها و عیوب سطح کاشی و سرامیک را می‌پوشاند و ظاهری صاف و یکدست به آنها می‌بخشد. همچنین، لعاب می‌تواند به عنوان لایه‌ای محافظ برای حفظ تزئینات و نقاشی‌های انجام شده بر روی بدنه کاشی و سرامیک عمل کند.
با توجه به این ویژگی‌ها، کاشی و سرامیک لعابدار به عنوان یکی از تجهیزات ساختمانی پرکاربرد مورد توجه طراحان و پیمانکاران بوده و در صنعت ساختمان نقش بسیار مهمی دارد.
انواع لعاب در صنعت کاشی و سرامیک
لعابهای مورد استفاده در صنعت کاشی و سرامیک به دلیل تأثیر زیادی که بر ویژگیهای نهایی محصول دارند، از لحاظ ترکیبات شیمیایی، مقاومت در برابر عوامل شیمیایی، روش‌های تولید و ویژگیهای ظاهری و فیزیکی مورد ارزیابی دقیق قرار می‌گیرند.
- بیشتر بخوانید: سرامیک کالیبره چیست؟+بررسی مزایا، معایب و نکات مهم
انواع لعاب کاشی از نظر روش‌های تولید
لعاب‌ها در صنعت کاشی و سرامیک بر اساس روش‌های تولید به چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند. در ادامه به توضیح هر یک از این دسته‌بندی‌ها می‌پردازیم:
- لعاب خام: لعاب خام یکی از انواع پایه‌ای لعاب‌ها است که بدون نیاز به فرآیند پخت و حرارت دهی تولید می‌شود و از جمله لعاب کاری بدون کوره محسوب می‌شود. در این روش، ترکیبات لعاب با آب و الکترولیت مخلوط و آسیاب می‌شوند و پس از 48 ساعت استفاده می‌شود؛ بنابراین لعاب خام یکی از انواع لعاب سرد بدون کوره به شمار می‌آید.
- لعاب نمکی: لعاب نمکی در کوره‌های سنتی با دمای پخت پایین تولید می‌شود، معمولاً حدود 1200 درجه سانتی‌گراد است. در این روش، ماده مورد نظر برای لعاب از طریق روزنه‌هایی وارد کوره می‌شود و پس از پخت، لعاب نهایی حاصل می‌شود.
- لعابهای فریتی: لعابهای فریتی به دو نوع تقسیم می‌شوند: لعاب فریتی سرب دار و لعاب فریتی بور دار. لعاب فریتی سرب دار نقطه ذوب را کاهش میدهد و رنگ‌دهی بهتری را فراهم می‌کند. در حالی که لعاب فریتی بور دار، با استفاده از بور، نقش شیشه‌سازی را ایفا می‌کند و به ویژگیهای همچون زیبایی و مقاومت در برابر عوامل شیمیایی کمک می‌کند.
انواع لعاب کاشی بر اساس ویژگیهای ظاهری
لعاب‌ها، به عنوان عنصر اصلی در تولید کاشی و سرامیک، بر اساس ویژگیهای ظاهری خود نیز دارای تنوع بالایی هستند که در زیر به توضیح هر یک از این انواع لعاب‌ها می‌پردازیم:
- لعابهای انگوب: این نوع لعاب بر روی بدنه‌های رنگی کاربرد دارد و به منظور بهبود اتصالات بین بدنه و لعاب اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- لعابهای معرق: این نوع لعاب دارای ویژگی‌هایی همچون سختی کم، نرمی، مقاومت به خوردگی و انحلال بالا است و به عنوان یک روش زیبایی در تولید کاشی و سرامیک استفاده می‌شوند.
- لعابهای پرسلان: این نوع لعاب‌ها مقاومت بالایی دارند و در برابر عواملی همچون سایش و ضربه مقاوم هستند و به همین دلیل به لعابهای سالورسالت نیز شناخته می‌شوند.
- لعابهای مات: لعابهای مات نیز در برابر عوامل شیمیایی مقاومت بالایی دارند. لازم به ذکر است برخی نمونه‌های رنگ در نوع مات کاشی و سرامیک بسیار جذاب می‌شوند. به عنوان مثال کاشی لعاب دار طوسی آشپزخانه که مات باشد، زیبایی منحصربفردی در فضا ایجاد می‌کند.
- لعابهای ترانسپارنتی یا شفاف: این نوع لعاب‌ها به لعاب‌هایی گفته می‌شود که نور به راحتی از آنها عبور می‌کند. این لعاب‌ها برای بدنه‌های سفید و بدون رنگ گزینه مناسبی هستند زیرا هر عیبی در سطح لعاب باشد به خوبی قابل مشاهده است.
انواع لعاب کاشی از نظر ترکیبات شیمیایی
بر اساس ترکیبات شیمیایی نیز لعاب‌ها به دسته بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه مواد تشکیل دهنده لعاب کاشی را نیز بررسی می‌کنیم:
- لعابهای سرب دار: لعابهای سرب دار خود به دو دسته سرب دار بدون بور و بور دار تقسیم می‌شوند که هریک دارای ویژگیهای زیر می‌باشند:
- لعابهای سرب دار بدون بور: این نوع لعاب‌ها، بدون حضور بور، تولید می‌شوند و شفافیت لعابهای بوردار را نخواهند داشت و معمولاً نیز در محدوده دمای 1150 تا 1200 درجه سانتی‌گراد تولید می‌شوند.
- لعابهای سرب دار بور: در این نوع لعاب‌ها، بور حضور دارد و این مواد معمولاً در محدوده دمای متفاوتی تولید می‌شوند و لایه شیشه ای لعاب نیز شفاف‌تر است.
- لعابهای بدون سرب: این نوع لعاب‌ها نیز اغلب در محدوده دمای 1150 تا 1200 درجه سانتی‌گراد تولید می‌شوند. این لعاب‌ها نیز به دو دسته بور دار و بدون بور تقسیم می‌شوند، که در هر یک از این دسته‌ها، مواد بدون سرب به کار رفته است.
انواع لعاب از نظر مقاومت در برابرعوامل شیمیایی
لعاب‌ها، از لحاظ مقاومت در برابر عوامل شیمیایی، به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- لعابهای ضد خاصیت اسیدی: این نوع لعاب دارای ویژگی‌هایی هستند که از خوردگی ناشی از اسیدها جلوگیری می‌کنند. این لعاب‌ها از موادی تشکیل شده‌اند که در برابر اسیدها مقاومت دارند و با ایجاد یک لایه حفاظتی بر روی سطح، از هر گونه آسیب به کاشی یا سرامیک جلوگیری می‌کنند.
- لعابهای ضد بازی: این نوع لعاب‌ها برای مقابله با خوردگی ناشی از بازها طراحی شده‌اند. آنها دارای ویژگی‌هایی هستند که مانع از واکنش بازها با سطح کاشی یا سرامیک می‌شوند و از هرگونه آسیب به آنها جلوگیری می‌کنند.
- لعابهای دارای مقاومت بالا در برابر ترکیب شدن: این نوع لعاب‌ها دارای ویژگی‌هایی هستند که مانع از ترکیب شدن با مواد شیمیایی مختلف می‌شوند. این لعاب‌ها دارای یک ساختار مقاوم و محکم هستند که در برابر واکنش با ترکیب‌های شیمیایی، ماندگاری بالایی دارند و از تغییرات غیرمطلوب در سطح کاشی یا سرامیک جلوگیری می‌کنند.
انواع لعاب کاشی و سرامیک پرکاربرد
انواع لعاب کاشی و سرامیک متنوعی در اختیار تولیدکنندگان قرار دارد که هریک با ویژگی و کاربردهای خاص خود برای مواردی قابل استفاده می‌باشد. در ادامه به معرفی انواع مختلف لعابهای پرکاربرد و موارد استفاده آن می‌پردازیم.
یکی از نکات مهمی‌که برای نگهداری انواع کاشی و سرامیک باید به آن توجه کنید ترمیم لعاب کاشی است که در صورت هرگونه آسیب به لعاب باید روش ترمیم لعاب کاشی را به درستی بدانیم تا بتوانیم زیبایی کاشی و سرامیک را به آن برگردانیم که در این مطلب روش‌های مختلفی برای ترمیم اصولی انواع لب پریدگی لعاب کاشی و سرامیک ارائه شده است.
- لعاب کاشی و سرامیک بی‌رنگ: این نوع لعاب جهت پوشش سطوح چینی ظریف استفاده می‌شود. با ترکیب موادی همچون کلسیم، سیلیس و خاک چینی سفید، لعابی شفاف و بی‌رنگ تهیه می‌شود که باعث بهبود ظاهر و پوشش سطوح انواع کاشی و سرامیک می‌شود.
- لعاب کاشی و سرامیک رنگی: این نوع لعاب با استفاده از اکسیدهای فلزی مختلف، مانند اکسید مس برای رنگ آبی، اکسید آهن برای رنگ زرد، و اکسید کروم برای رنگ سبز، رنگ‌های متنوع و جذابی را ایجاد می‌کند. این لعاب‌ها بر روی سطوح کاشی و سرامیک استفاده می‌شوند و زیبایی بی نظیری را به انواع کاشی و سرامیک می‌بخشند.
- لعاب کاشی و سرامیک کدر: این نوع لعاب نیز از موادی مانند اکسید قلع و کربنات سدیم ساخته می‌شود و سبب ایجاد لایه ای کدر و مات بر روی کاشی و سرامیک می‌شود که برای برخی مکان و فضاها که بهتر است از کاشی و سرامیک کدر استفاده شود، این نوع لعاب کاربرد دارد.
- لعاب کاشی و سرامیک بافت دار: این گونه لعاب‌ها دارای بافت‌هایی از سنگ‌های تزیینی و سیلیسی هستند که به سطح لعاب ناصافی می‌بخشند. این لعاب‌ها برای استفاده در سطوحی که نیاز به مقاومت بالا در برابر اصطکاک دارند، مناسب می‌باشند.
- لعاب کریستالی یا لعاب اونتورین: این نوع لعاب دارای ساختاربلوری و شیشه ای هستند که بر اثر قرار گرفتن مداوم تحت سرمایش و گرمایش ایجاد می‌شوند.
کاربرد لعاب در کاشی و سرامیک
با توجه به متنوع بودن انواع لعاب‌ها و نیازهای مختلف صنایع کاشی و سرامیک، انتخاب و استفاده از لعاب مناسب برای هر کاربرد خاص، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صنعت کاشی و سرامیک، با تنوع گسترده‌ای از محصولات و مواد اولیه، به طیف گسترده‌ای از لعاب‌ها نیاز دارد. این لعاب‌ها بر اساس مقدار و نوع استفاده ای که دارند به چندین دسته تقسیم می‌شوند.
- کاشی‌های دو پخت: این نوع کاشی‌ها دارای دو لایه لعاب هستند که به ترتیب بر روی سطح بدنه کاشی اعمال می‌شوند. لایه اول لعاب معمولاً شفاف و بی‌رنگ است و لایه دوم ممکن است دارای رنگ باشد یا ویژگیهای خاصی مثل ضد لغزشی یا ضد باکتریایی داشته باشد.
- کاشی دیواری تک پخت: این نوع کاشی‌ها دارای یک لایه لعاب هستند که بر روی سطح دیوار اعمال می‌شود. این لعاب معمولاً برای ایجاد زیبایی و محافظت از سطح دیوار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کف تک پخت: کاشی‌های کف تک پخت نیز مانند کاشی دیواری تک پخت، دارای یک لایه لعاب بر روی سطح کف هستند. این لعاب‌ها معمولاً دارای ویژگی‌هایی مانند ضد لغزش یا مقاومت در برابر فشار و سایش هستند.
- کاشی پرسلان: این نوع کاشی‌ها دارای لعابی هستند که ظاهری شفاف دارد. این لعاب‌ها عمدتاً بر روی کاشی‌هایی با مقاومت بالا استفاده می‌شوند که در برابر عوامل واکنش پذیر نیز مقاومت بیشتری دارد.
- چینی‌های سخت و نرم: در این نوع کاشی‌ها، از لعابهای خام استفاده می‌شود که بستگی به نوع سختی و نرمی آنها، به آنها چینی بهداشتی گفته می‌شود. این نوع چینی‌ها عمدتاً در صنایع بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
شرکت‌های تولید کننده لعاب کاشی
با توجه به آنچه تا این بخش آموختیم لعاب کاشی یکی از ملزومات اصلی در صنعت کاشی و سرامیک است که در ادامه به معرفی بهترین و معروف ترین شرکت‌های تولید کننده لعاب کاشی می‌پردازیم که می‌توانند گزینه مناسبی برای خرید لعاب کاشی باشند:
- رنگ و لعاب کاشی نوین سیچ سرام پارس
- رنگ و لعاب کاشی لعابیران
- رنگ و لعاب کاشی کیان لعاب یزد
- مواد افزودنی سرامیک لعاب مارال میبد
- رنگ و لعاب کاشی لعاب پویا سرام
- مواد افزودنی سرامیک آذرلعاب میبد
همچنین برای خرید آنلاین کاشی و سرامیک در تنوع بالا و با بهترین متریال و مواد اولیه می‌توانید از تولید و پخش مصالح ساختمانی مانامستر اقدام کنید که دارای طیف وسیعی از انواع نمونه‌ها است و می‌توانید با استفاده از شرایط خرید اقساطی و خرید عمده با بهترین قیمت تمامی‌کاشی و سرامیک مورد نیاز خود را با بالاترین کیفیت خریداری کنید.
- بیشتر بخوانید: بهترین برند کاشی و سرامیک یزد، 12 برند معتبر در 1403
کلام آخر
در این مطلب به بررسی مزایا و موارد کاربرد لعاب کاشی و انواع لعاب کاشی پرداختیم که متناسب با شرایط مختلف از انواع لعاب در تولید کاشی و سرامیک استفاده می‌شود و در نهایت کاشی و سرامیک با ویژگی‌ها و پوشش مختلفی تولید می‌شوند که هریک نیز در شرایط مختلفی کاربرد دارد.
